Sáng thứ 5, 17/4 theo giờ Mỹ, tòa án liên bang đã đưa ra phán quyết rằng Google đã vi phạm luật chống độc quyền để kiếm lợi bất chính. Những hành vi độc quyền đã giúp công ty kiểm soát một số phần của toàn bộ ngành quảng cáo trực tuyến. Quyết định này của tòa án lại một lần nữa có thể làm thay đổi một trong những hoạt động kinh doanh cốt lõi của gã khổng lồ công nghệ.

Đây là lần thứ hai chỉ trong vòng 8 tháng qua, một thẩm phán tòa án liên bang kết luận Google cạnh tranh độc quyền. Phán quyết này có thể dẫn đến việc Bộ Tư Pháp yêu cầu bán ép một số sản phẩm quảng cáo trực tuyến của tập đoàn Alphabet.

Thẩm phán tòa án liên bang Leonie Brinkema cho biết, lợi ích thương mại của Google trong các sàn giao dịch quảng cáo trực tuyến và thị trường máy chủ đã vi phạm Đạo luật Chống độc quyền Sherman, qua đó gây tổn hại cho các đơn vị quảng cáo và cả người tiêu dùng. Thẩm phán Brinkema nêu rõ trong phán quyết bằng văn bản, rằng Google cũng tham gia vào hành vi "kết hợp" bất hợp pháp, tức là để tiếp cận một sản phẩm, phải trả thêm tiền cho một sản phẩm khác.

“Ngoài việc tước đi khả năng cạnh tranh của các đối thủ, hành vi này đã gây tổn hại đáng kể đến những khách hàng xuất bản nội dung làm việc với Google, ảnh hưởng tới quy trình cạnh tranh, và cuối cùng là ảnh hưởng tới người tiêu dùng thông tin trên web mở.”

Tuy nhiên, bộ Tư pháp Mỹ không giành chiến thắng ở mọi cáo buộc trước tòa. Thẩm phán bác bỏ quan điểm của chính phủ rằng Google đã độc quyền bất hợp pháp một thị trường thứ ba trong ngành công nghệ quảng cáo: Thị trường dành cho các mạng lưới giúp người quảng cáo mua quảng cáo hiển thị trên web mở.

Lee-Anne Mulholland, phó chủ tịch Google, cho biết trong một tuyên bố rằng công ty sẽ kháng cáo những phần trong phán quyết xử thua họ:

"Tòa án nhận thấy rằng các công cụ quảng cáo của chúng tôi và các thương vụ mua bán của chúng tôi, chẳng hạn như DoubleClick, không gây tổn hại đến cạnh tranh. Chúng tôi không đồng ý với quyết định của Tòa án liên quan đến các công cụ dành cho nhà xuất bản nội dung. Các nhà xuất bản có nhiều lựa chọn và họ chọn Google vì các công cụ quảng cáo của chúng tôi đơn giản, giá cả phải chăng và hiệu quả."

Vào tháng 8/2024, thẩm phán Amit Mehta ở Washington đã đưa ra phán quyết rằng công cụ tìm kiếm trực tuyến đang thống trị thị trường của Google là kết quả của hành vi độc quyền. Google cho biết họ cạnh tranh một cách công bằng, và vụ kiện của Bộ Tư pháp dựa trên một quan điểm lỗi thời về thị trường quảng cáo kỹ thuật số. Google dự kiến sẽ kháng cáo phán quyết của thẩm phán Brinkema, cũng như phán quyết trước đó của thẩm phán Mehta.

Các đơn kháng cáo này có thể mất nhiều năm để xét xử xong, và có thể phải nhờ tới tòa án tối cao.

Cùng lúc, Alphabet vẫn còn đối mặt với những thách thức lớn từ phía Washington. Những người mới được bổ nhiệm hiện đang kiểm soát Bộ Tư pháp và Ủy ban Thương mại Liên bang. Họ đều đã đưa ra dấu hiệu cho thấy họ mong muốn tiếp tục thực thi nghiêm ngặt việc quản lý cũng như chống lại sự độc quyền của các công ty công nghệ lớn.

Trong những tháng tới, hai thẩm phán Brinkema và Mehta sẽ nghe tranh luận về cách khắc phục hành vi vi phạm luật chống độc quyền của Google.

Bộ Tư pháp trước đây đã nói rằng, tình hình cạnh tranh công bằng có thể được khôi phục bằng cách buộc Google phải thoái vốn một phần hoạt động kinh doanh công nghệ quảng cáo của mình, thứ đã tạo ra 31 tỷ USD doanh thu năm 2024, tương đương khoảng một phần mười tổng doanh thu cả năm của Alphabet. Trong vụ kiện độc quyền tìm kiếm trực tuyến, Bộ Tư pháp đã đề xuất Google thoái vốn mảng trình duyệt Chrome.

Năm ngoái, một thẩm phán liên bang đã yêu cầu Google tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nhà phát triển cửa hàng ứng dụng di động cạnh tranh trên điện thoại và máy tính bảng sử dụng phần mềm Android của công ty sau khi Google thua một vụ kiện chống độc quyền do nhà phát triển Fortnite, Epic Games làm nguyên đơn. Google cho biết họ có kế hoạch kháng cáo phán quyết đó.

Vụ kiện chống độc quyền ngành quảng cáo trực tuyến do thẩm phán Brinkema xét xử tập trung vào phần mềm được Google sử dụng để tự động đặt quảng cáo hiển thị trong các khung banner trên hàng triệu trang web mỗi ngày.

Nguyên đơn, bao gồm Bộ Tư pháp Mỹ, cùng với một liên minh đa đảng của chính quyền các bang, đã cáo buộc Google mua lại các đối thủ cạnh tranh nhỏ hơn để loại bỏ sự cạnh tranh, và sau đó sử dụng vị trí thống trị của mình để khóa chân khách hàng, chỉ cho họ sử dụng các công cụ của mình.

"Google không phải đứng trước tòa vì quy mô của họ lớn. Họ ở đây vì họ đã lợi dụng quy mô đó để nghiền nát sự cạnh tranh," luật sư đại diện cho Bộ Tư pháp Mỹ, bà Julia Tarver Wood nói khi phiên tòa bắt đầu vào tháng 9 năm ngoái.

Phiên tòa kéo dài ba tuần bao gồm lời khai của các nhân chứng, các giám đốc điều hành hiện tại và trước đây của các công ty truyền thông, bao gồm Gannett, News Corp và Daily Mail. Họ cho biết họ rất muốn ngừng sử dụng sản phẩm Ad Exchange của Google, được gọi là AdX, nhưng bị mắc kẹt với nó vì vai trò thống trị của nó trong ngành.

Bộ Tư pháp cho biết một số bằng chứng mạnh nhất của họ trước tòa đến từ việc xem xét kỹ lưỡng các email nội bộ mà Google cung cấp trong quá trình tố tụng.

Các luật sư bên nguyên đã nhấn mạnh vào một email gửi vào năm 2018. Ở đó, Chris LaSala, khi đó là giám đốc điều hành mảng quảng cáo của Google, đã bày tỏ lo ngại nội bộ về khoản hoa hồng 20% mà Google lấy từ khách hàng sử dụng AdX. Khi ấy ông cho rằng gã khổng lồ công nghệ đang "thu tiền trọ một cách phi lý" từ khách hàng. “Tôi không nghĩ việc so sánh hai lệnh đấu giá mua quảng cáo lại đáng giá tới 20% đơn đâu,” LaSala viết.

Bộ Tư pháp lập luận rằng vụ án của họ đã bị cản trở bởi chính sách của Google, đặt chế độ “không lưu lịch sử trò chuyện” làm cài đặt mặc định cho ứng dụng tin nhắn trò chuyện của nhân viên, khiến chúng tự động bị xóa sau 24 giờ. Chính phủ cũng cáo buộc Google đã gắn nhãn sai các tài liệu, lợi dụng quyền bí mật giữa luật sư và thân chủ, để che giấu chúng khỏi việc bị công khai thông qua tố tụng.

Thẩm phán Brinkema đồng ý với Bộ tư pháp về cả hai điểm đó. Bà nói rằng Google đã thể hiện "sự coi thường có hệ thống đối với các quy tắc về chứng cứ, liên quan đến việc làm mất mát bằng chứng." Tuy nhiên, thẩm phán cho biết bà không cần phải chính thức trừng phạt Google ở giai đoạn tố tụng này, vì bằng chứng sẵn có là đủ để đưa ra phán quyết ủng hộ Bộ Tư pháp về nội dung của vụ án.