Câu chuyện trên bức họa “Ngày Phán Xét Cuối Cùng” của Michelangelo

Bức bích họa “Ngày Phán Xét Cuối Cùng” của Michelangelo, nằm trên bức tường sau bàn thờ Nhà nguyện Sistine, Vatican, là một câu chuyện sống động và hùng vĩ về ngày tận thế, nơi Chúa Giêsu tái lâm để phán xét nhân loại. Vẽ từ năm 1536 đến 1541, tác phẩm kể lại khoảnh khắc định mệnh của linh hồn con người, với sự phân chia rõ ràng giữa cứu rỗi và kết án, thấm đẫm ánh sáng thần thánh và nỗi đau nhân thế.

Ở trung tâm bức họa, Chúa Giêsu xuất hiện uy nghi trên mây, là thẩm phán tối cao của ngày phán xét. Ngài đứng sừng sững, cánh tay phải giơ cao tuyên bố phán quyết, trong khi tay trái chỉ vào vết thương nơi sườn bị đâm, nhắc nhở về sự hy sinh cứu chuộc. Ánh mắt nghiêm khắc của Ngài hướng về những linh hồn bị kết án, toát lên sự công chính không khoan nhượng. Bên cạnh Ngài, Đức Mẹ Maria, được bao bọc bởi ánh sáng rực rỡ, hiện diện với tình mẫu tử. Nhưng giờ đây, Mẹ quay mặt đi, không thể can thiệp, chỉ dõi theo những người được chọn với ánh mắt dịu dàng, chờ đợi lời phán của Con Mẹ.

Câu chuyện tiếp diễn với sự phân tách số phận con người. Ở phía trên, những người được chọn bay lên thiên đàng, thân xác phục sinh trong ánh sáng huy hoàng. Họ vươn mình về phía Chúa, gương mặt rạng ngời niềm vui và hy vọng. Ngược lại, phía dưới là cảnh tượng đau đớn của những kẻ bị kết án. Họ bị ma quỷ lôi kéo, đẩy xuống hỏa ngục trong tuyệt vọng. Một số cố trèo lên mây để thoát khỏi số phận, nhưng nỗ lực của họ vô ích, bị bóng tối nuốt chửng. Michelangelo mượn hình ảnh thần thoại Hy Lạp để làm sống động địa ngục: Charon, người lái đò, cầm mái chèo xua đuổi kẻ bị kết án ra khỏi thuyền, còn Minos, quan tòa địa ngục, với tai lừa và thân thể bị rắn quấn, đứng như biểu tượng của sự diệt vong.

Phần dưới bức họa vang vọng âm thanh của tiếng kèn thiên thần, như được mô tả trong sách Khải Huyền. Các thiên thần, má phồng lên, thổi những hồi kèn dài, đánh thức người chết khỏi giấc ngủ vĩnh viễn. Những ai đã dâng đời mình cho Chúa được gọi tên, thân xác họ tái sinh để bước vào vương quốc Thiên Chúa. Trên cao, hai vòm công mang các biểu tượng Cuộc Khổ Nạn: thánh giá, mão gai, cột đánh đòn, và cây xào với miếng bọt biển thấm giấm, nhắc nhở về sự hy sinh của Chúa Giêsu để mở ra con đường cứu rỗi.

Dù đầy rẫy đau đớn và biến dạng bi thảm của thân thể, bức họa vẫn thấm đẫm ánh sáng chiến thắng. Bầu trời xanh lam ngọc sáng ngời, như lời hứa về vương quốc Thiên Chúa. “Ngày Phán Xét Cuối Cùng” không chỉ là một cảnh tượng, mà là lời cảnh tỉnh về đức tin, sự công chính, và niềm hy vọng vào sự sống vĩnh cửu.