Một nghiên cứu quy mô 15 triệu người tại Đài Loan, Đan Mạch và Thuỵ điển cho cho thấy một hiện tượng thú vị: vợ chồng thường có xu hướng chia sẻ cùng một rối loạn tâm thần. Nghiên cứu này tập trung vào chín loại rối loạn phổ biến như trầm cảm, lo âu, tâm thần phân liệt, rối loạn lưỡng cực, OCD, ADHD, tự kỷ, rối loạn ăn uống và rối loạn liên quan đến chất gây nghiện. Kết quả cho thấy nếu một người có chẩn đoán thì khả năng cao người bạn đời cũng sẽ có cùng tình trạng đó.

Điều đặc biệt là xu hướng này lặp lại ở nhiều quốc gia, nhiều thế hệ, bất chấp thay đổi trong chăm sóc sức khỏe tâm thần suốt 50 năm qua. Tuy nhiên, có một số khác biệt nhỏ: ví dụ, ở Đài Loan, các cặp vợ chồng có xu hướng cùng mắc OCD nhiều hơn các nước Bắc Âu. Bên cạnh đó, rối loạn liên quan đến chất gây nghiện ngày càng có sự giống nhau rõ rệt ở các cặp đôi trẻ hơn.

Vậy tại sao điều này xảy ra? Các giả thuyết phổ biến gồm: con người dễ bị thu hút bởi người giống mình vì họ có thể đồng cảm và hiểu nhau hơn; môi trường sống chung khiến hai người ngày càng “hòa nhập” với tình trạng tâm lý của nhau; hoặc sự kỳ thị xã hội khiến những người mắc rối loạn có phạm vi lựa chọn bạn đời hẹp hơn và dễ gặp gỡ nhau. Ngoài ra, căng thẳng trong một mối quan hệ cũng có thể làm lộ ra các triệu chứng tiềm ẩn ở người vốn chưa từng được chẩn đoán.

Cuối cùng, một phát hiện quan trọng là con cái của cả ba lẫn mẹ cùng bị một rối loạn nào đó có nguy cơ cao gấp đôi so với chỉ có một phụ huynh mắc bệnh. Điều này phản ánh ảnh hưởng kết hợp của cả gen lẫn môi trường.