Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) bổ sung khá nhiều quyền cho người nộp thuế. Đặc biệt, Luật cũng được xây dựng dựa trên các mục tiêu cắt giảm chi phí tuân thủ, thúc đẩy tuân thủ tự nguyện của người nộp thuế.
Đáp ứng yêu cầu mới từ thực tiễn
Ông Đặng Ngọc Minh - Phó Cục trưởng Cục Thuế chia sẻ, việc sửa đổi Luật Quản lý thuế lần này mang tính toàn diện, không chỉ kế thừa những quy định còn phù hợp của Luật Quản lý thuế hiện hành (Luật số 38/2019/QH14), mà quan trọng hơn là tạo ra hành lang pháp lý để đáp ứng yêu cầu mới từ thực tiễn.
Theo đó, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) được xây dựng dựa trên các nguyên tắc bảo đảm phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, chuyển đổi số quốc gia, cũng như yêu cầu hội nhập quốc tế; thiết kế theo hướng luật khung, đẩy mạnh phân định thẩm quyền cho Chính phủ, Bộ Tài chính theo đúng tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
 |
Cơ quan quản lý thuế có trách nhiệm hỗ trợ người nộp thuế trong trường hợp người nộp thuế gặp khó khăn trong thực hiện thủ tục thuế. Ảnh: TN |
Đồng thời, dự thảo được thiết kế theo hướng lấy người nộp thuế làm trung tâm, chuyển từ “quản lý” sang “phục vụ”, giảm chi phí tuân thủ, thúc đẩy tuân thủ tự nguyện và khai thác tối đa tiềm năng từ dữ liệu số trong quản lý; bảo đảm cân bằng giữa mục tiêu thu đúng, thu đủ cho ngân sách nhà nước và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, phù hợp với định hướng phát triển khu vực kinh tế tư nhân theo Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.
Trên tinh thần đổi mới toàn diện, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đã bổ sung nhiều quyền cho người nộp thuế. Theo đó, người nộp thuế được yêu cầu tổ chức khấu trừ cấp chứng từ khấu trừ điện tử; được ủy quyền khai thay, nộp thuế thay theo quy định của pháp luật; được áp dụng chế độ ưu tiên, nếu đáp ứng đủ các điều kiện về chế độ ưu tiên theo quy định pháp luật; được tra cứu tình hình thực hiện nghĩa vụ thuế, nhận thông báo số tiền thuế nợ qua tài khoản giao dịch điện tử do cơ quan quản lý thuế cung cấp; được tra soát, điều chỉnh thông tin nếu phát hiện sai lệch trên chứng từ nộp ngân sách nhà nước hoặc dữ liệu do cơ quan quản lý thuế cung cấp.
Các chính sách về thuế đang được sửa đổi theo hướng minh bạch, hiệu quả, phù hợp với thông lệ quốc tế. Muốn tối ưu chi phí thuế, doanh nghiệp cần đồng thời làm tốt 3 việc: tuân thủ pháp luật, lập kế hoạch thuế cụ thể và nắm vững quy định để tận dụng chính sách ưu đãi”. Bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam |
Bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam cho rằng, chính sách thuế đang có những cải tổ lớn và nhanh chóng, cùng với những thay đổi trong cơ chế quản lý của cơ quan có thẩm quyền ở các cấp. Theo đó, doanh nghiệp cần chủ động cập nhật những thay đổi chính sách, cũng như cân nhắc việc tham gia các hiệp hội, tổ chức nghề nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp và tham khảo ý kiến các đơn vị tư vấn, đối thoại trực tiếp với nhà hoạch định chính sách để kịp thời thích ứng, quản lý rủi ro và chuẩn bị kế hoạch thuế tối ưu.
“Việc cập nhật kịp thời, quản trị thuế minh bạch và tối ưu đúng cách sẽ giúp doanh nghiệp hạn chế rủi ro và tạo nền tảng cho tăng trưởng dài hạn. Đặc biệt, việc tuân thủ pháp luật về thuế là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả quản lý và hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp” - bà Cúc nhấn mạnh.
Người nộp thuế được hỗ trợ trong trường hợp gặp khó khăn
Bên cạnh việc bổ sung các quyền cho người nộp thuế để thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước được chủ động, thuận lợi nhất, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) cũng bổ sung, quy định rõ một số nhiệm vụ của cơ quan quản lý thuế, cơ quan, tổ chức được giao quản lý thu, giao thu; sửa đổi, bổ sung quy định đối với công chức quản lý thuế khi giải quyết hồ sơ thuế, công chức quản lý thuế không chịu trách nhiệm về những nội dung trong các văn bản, giấy tờ, tài liệu có trong hồ sơ thuế đã được cơ quan, người có thẩm quyền khác chấp thuận, thẩm định, phê duyệt hoặc giải quyết trước đó.
Đồng thời, bổ sung trách nhiệm của cơ quan quản lý thuế hỗ trợ người nộp thuế trong trường hợp người nộp thuế gặp khó khăn trong thực hiện thủ tục thuế; bổ sung quyền của cơ quan quản lý thuế được yêu cầu tạm ngừng kinh doanh, yêu cầu cơ quan đăng ký kinh doanh tạm dừng thực hiện thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh khi đang xử lý vi phạm thuế.
Ngoài việc quy định các quyền, nghĩa vụ của người nộp thuế, cơ quan quản lý thuế, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) cũng bổ sung, đưa ra quy định về nhiệm vụ, trách nhiệm và quyền hạn của các cơ quan nhà nước, cơ quan kiểm tra, giám sát trong quản lý thuế. Theo đó, bổ sung nhiệm vụ của UBND các cấp thực hiện kê biên tài sản, bán đấu giá tài sản đối với người nộp thuế bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế bằng biện pháp kê biên tài sản.
Dự thảo cũng bổ sung quy định: đối với các khoản phí, lệ phí không do cơ quan quản lý thuế trực tiếp thu, thì cơ quan, tổ chức được giao thu phí, lệ phí theo quy định của Luật Phí và lệ phí thực hiện các nội dung quản lý thu theo quy định.
Đồng thời sửa đổi, bổ sung quy định: trường hợp Kiểm toán Nhà nước, cơ quan thanh tra trực tiếp kiểm toán, thanh tra người nộp thuế hoặc không trực tiếp kiểm toán đối với người nộp thuế thực hiện kiểm toán tại cơ quan quản lý thuế mà phát hiện người nộp thuế có hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn hoặc hành vi trốn thuế, thì người có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính trong hoạt động kiểm toán, thanh tra có trách nhiệm xử lý vi phạm theo quy định. Trường hợp người nộp thuế không đồng ý với quyết định của Kiểm toán Nhà nước, thì được quyền khiếu nại hoặc khởi kiện theo quy định của pháp luật.
Dự thảo Luật cũng đề xuất giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính về quản lý thuế trong hoạt động kiểm toán; bổ sung nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật về thuế, phí, lệ phí.
Năm nội dung đổi mới của Dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) Một là, việc sửa đổi toàn diện Luật Quản lý thuế nhằm thể chế hóa chủ trương tại 20 văn bản của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt là 4 Nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị (Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết số 59-NQ/TW, Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW). Hai là, chuyển từ phương thức quản lý theo chức năng sang quản lý theo đối tượng kết hợp chức năng, lấy người nộp thuế làm trung tâm, chuyển từ “quản lý” sang “phục vụ”, thúc đẩy tuân thủ tự nguyện, đơn giản hóa thủ tục hành chính, thiết lập hệ thống quản lý thuế số tích hợp, tập trung, liên thông toàn bộ quy trình nghiệp vụ. Ba là, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế trong lĩnh vực thuế và quản lý thuế quốc tế. Bốn là, chuyển đổi mô hình quản lý thuế từ kiểm soát thủ công sang quản lý dựa trên dữ liệu và đánh giá rủi ro, phù hợp với thông lệ quốc tế và khuyến nghị của OECD. Xây dựng cơ chế về quản lý rủi ro và quản lý tuân thủ, khuyến khích tự nguyện tuân thủ của người nộp thuế. Năm là, thực hiện chuyển đổi số toàn diện trong công tác quản lý thuế, xây dựng cơ quan thuế điện tử trên nền tảng dữ liệu lớn của người nộp thuế được tích hợp tập trung, tự động hóa các quy trình, chức năng quản lý thuế, ứng dụng AI trong hỗ trợ tuân thủ, xử lý nghiệp vụ, kiểm tra, xử phạt, cưỡng chế, hoàn thuế tự động. |