Ít nhất có 4 thông tư, nghị định liên quan mật thiết đến hoạt động kinh tế - xã hội có hiệu lực từ tháng 11-2025
Chuyển tiền 500 triệu đồng phải báo cáo
Có hiệu lực từ ngày 1-11, Thông tư số 27/2025/TT-NHNN hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền quy định nội dung báo cáo giao dịch chuyển tiền điện tử trong nước và quốc tế.
Cụ thể, các tổ chức tài chính và đơn vị trung gian thanh toán phải báo cáo cho cơ quan quản lý đối với các giao dịch chuyển tiền điện tử trong nước từ 500 triệu đồng trở lên và giao dịch quốc tế từ 1.000 USD trở lên. Báo cáo yêu cầu cung cấp đầy đủ thông tin về các bên liên quan, số tài khoản, mục đích và thời gian giao dịch, đồng thời phải được truyền dưới dạng điện tử. Các tổ chức cũng có trách nhiệm rà soát, tạm dừng hoặc từ chối giao dịch nếu phát hiện dấu hiệu nghi vấn.
Thông tư quy định nội dung báo cáo giao dịch chuyển tiền điện tử tối thiểu cần có: Thông tin về tổ chức tài chính khởi tạo hoặc thụ hưởng gồm tên giao dịch của tổ chức hoặc chi nhánh giao dịch; địa chỉ trụ sở chính hoặc mã ngân hàng/mã SWIFT; quốc gia nhận và chuyển tiền. Thông tin về khách hàng là cá nhân tham gia giao dịch phải có họ tên, ngày, tháng, năm sinh, số CMND/CCCD/hộ chiếu hoặc số định danh, địa chỉ thường trú hoặc nơi ở hiện tại và quốc tịch theo giấy tờ giao dịch. Thông tin về khách hàng là tổ chức tham gia giao dịch chuyển tiền điện tử gồm tên đầy đủ, địa chỉ trụ sở chính, số giấy phép thành lập hoặc mã số doanh nghiệp/đăng ký kinh doanh, cũng như quốc gia nơi đặt trụ sở. Ngoài ra, báo cáo phải nêu rõ số tài khoản (nếu có), số tiền, loại tiền, số tiền quy đổi ra VNĐ (nếu là ngoại tệ), lý do và mục đích giao dịch, ngày thực hiện cùng mã hoặc số tham chiếu duy nhất của giao dịch. Trường hợp cần thiết, cơ quan phòng, chống rửa tiền có thể yêu cầu bổ sung các thông tin khác phục vụ công tác quản lý.
Bên cạnh đó, Thông tư 27 cũng quy định mức giá trị và giấy tờ xuất trình cho hải quan cửa khẩu khi mang theo ngoại tệ tiền mặt, đồng Việt Nam tiền mặt, công cụ chuyển nhượng, kim khí quý, đá quý vượt mức quy định. Cụ thể, mức giá trị của kim khí quý (trừ vàng), đá quý là 400 triệu đồng; mức giá trị các công cụ chuyển nhượng cũng là 400 triệu đồng. Mức giá trị của ngoại tệ tiền mặt, đồng Việt Nam tiền mặt và vàng phải khai báo hải quan cửa khẩu khi xuất cảnh, nhập cảnh thực hiện theo quy định hiện hành của Ngân hàng Nhà nước về mang ngoại tệ tiền mặt, đồng Việt Nam tiền mặt và vàng khi xuất cảnh, nhập cảnh.
Gặp thiên tai, dịch bệnh không bị coi là trốn đóng BHXH
Có hiệu lực từ ngày 30-11, Nghị định 274/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) về chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp; khiếu nại, tố cáo về BHXH.
Cụ thể, điều 4 nghị định này quy định các trường hợp không bị coi là trốn đóng BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp khi có một trong các lý do theo công bố của cơ quan có thẩm quyền về phòng, tránh thiên tai, tình trạng khẩn cấp, phòng thủ dân sự và phòng, chống dịch bệnh là: bão, lũ, ngập lụt, động đất, hỏa hoạn lớn, hạn hán kéo dài và các loại thiên tai khác ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh; dịch bệnh nguy hiểm được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công bố, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và khả năng tài chính của cơ quan, tổ chức, người sử dụng lao động; tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật gây ảnh hưởng đột xuất, bất ngờ đến hoạt động của cơ quan, tổ chức, người sử dụng lao động. Ngoài ra, các sự kiện bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật dân sự cũng không bị coi là trốn đóng BHXH.
Quy định về thanh toán không tiền mặt
Có hiệu lực từ ngày 18-11, Thông tư 30/2025/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về cung ứng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.
Trong đó, khoản 10 điều 3 Thông tư 15/2024/TT-NHNN (được sửa đổi, bổ sung bởi điều 1 Thông tư 30/2025/TT-NHNN) quy định giấy tờ tùy thân dùng trong dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt bao gồm: thẻ CCCD, thẻ căn cước hoặc căn cước điện tử (đối với cá nhân là công dân Việt Nam); giấy chứng nhận căn cước (đối với cá nhân là người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch).
Đối với người nước ngoài cư trú tại Việt Nam thì dùng hộ chiếu hoặc giấy tờ khác chứng minh được nhân thân do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp kèm theo thị thực nhập cảnh hoặc giấy tờ có giá trị thay thế thị thực hoặc giấy tờ chứng minh được miễn thị thực nhập cảnh hoặc danh tính điện tử (thông qua việc truy cập vào tài khoản định danh điện tử mức độ 2) (nếu có).
Ngân hàng thương mại được giao nhận vàng miếng
Thông tư 33/2025/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành thì từ ngày 15-11, tổ chức tín dụng được phép nhận và giao vàng miếng cho khách hàng, thực hiện theo từng miếng, thay vì chỉ có Ngân hàng Nhà nước thực hiện như trước đây.
Theo thông tư này thì các ngân hàng thương mại được phép giao nhận vàng miếng với khách hàng kèm theo biên bản giao nhận, hợp đồng hoặc văn bản xác nhận giao dịch. Việc này nhằm bảo đảm tính minh bạch, truy xuất nguồn gốc và chất lượng từng sản phẩm vàng miếng.
Tiêu chí xác định dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, đặc thù
Nghị định 255/2025/NĐ-CP do Chính phủ ban hành, xác định các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù giai đoạn 2026-2030, có hiệu lực từ ngày 15-11.
Điều 4 của nghị định về tiêu chí xác định các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù giai đoạn 2026-2030 như sau:
Dân tộc còn gặp nhiều khó khăn là dân tộc có tỉ lệ nghèo đa chiều lớn hơn tỉ lệ nghèo đa chiều của dân tộc thiểu số chung cả nước.
Dân tộc có khó khăn đặc thù là dân tộc có dân số trong phạm vi toàn quốc dưới 10.000 người (theo dữ liệu quản lý dân cư) và đáp ứng ít nhất 1 trong 2 tiêu chí sau:
Có tỉ lệ nghèo đa chiều lớn hơn tỉ lệ nghèo đa chiều của dân tộc thiểu số chung cả nước;
Có dân số trong phạm vi toàn quốc (theo dữ liệu quản lý dân cư) đang giảm.
Dự kiến, trong các tháng cuối năm 2025 sẽ có khoảng từ 350.000-400.000 lượt khách Trung Quốc đến Quảng Ninh, trong đó nhiều đoàn có số lượng từ 1.000-2.000 khách/đoàn.
Bộ Xây dựng đề xuất, dự kiến từ năm 2026, các tổ chức, cá nhân Việt Nam và nước ngoài sẽ phải cung cấp trường dữ liệu gồm thông tin nhận diện, loại hình sở hữu...