Tỷ phú Elon Musk vốn cực kỳ nổi tiếng với những quyết định táo bạo, tiếp tục khiến giới công nghệ và tài chính phải xôn xao. Lần này, không phải là một chiếc xe điện tự lái hay phóng tên lửa vào vũ trụ rồi thu hồi động cơ đẩy như người ta gắp mì, Elon Musk “chốt đơn” bán X cho xAI vào ngày hôm qua, 28/3/2025. Liệu quyết định này sẽ dẫn tới những kết quả thiên tài đầy bất ngờ, hay chỉ là ván cược điên rồ của Musk - kẻ nổi loạn?

Hành trình sóng gió từ con chim xanh đến X

Tháng 4/2022, Elon Musk bắt đầu thu hút sự chú ý khi tiết lộ việc nắm giữ 9.2% cổ phần của Twitter, trở thành cổ đông lớn nhất của công ty. Trải qua hàng loạt diễn biến phức tạp, bao gồm cả những nỗ lực thoái lui, cuối cùng vào tháng 10/2022, Musk đã hoàn tất thương vụ mua lại Twitter với giá 44 tỷ USD. À thì tỷ phú với tính cách như Musk có mua lại Twitter cũng không quá lạ, nhưng ngay sau khi tiếp quản, Musk đã có những hành động mạnh tay: sa thải hàng loạt lãnh đạo cấp cao, cắt giảm nhân sự quy mô lớn, đồng thời tiến hành thay đổi các chính sách kiểm duyệt nội dung. Mục tiêu ban đầu của Musk được công bố là nhằm bảo vệ "quyền tự do ngôn luận" trên nền tảng và biến Twitter thành một "ứng dụng vạn năng" (everything app) giống như WeChat của Trung Quốc. Lúc đó có ai ngờ được rằng đây chỉ là bước chuẩn bị để hỗ trợ trong quá trình Donald Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ thứ 47.

Hơn nửa năm sau khi tiếp quản Twitter, vào tháng 7/2023, cái tên đi cùng biểu tượng chim xanh quen thuộc đột nhiên trở thành dĩ vãng sau hành trình 17 năm. Twitter và con chim xanh “bay màu”, chính thức đổi tên thành X, có logo mới, đánh dấu bước chuyển mình lớn trong tầm nhìn của Musk. Vị tỷ phú này đem lại làn gió mới cho X với khả năng đăng tải bài viết dài hơn, tùy chọn kiếm tiền cho người dùng, gọi điện video và âm thanh, tích hợp chatbot AI Grok, tìm kiếm việc làm, và hệ thống xác minh tài khoản trả phí. Dĩ nhiên chặng đường đó không hề bằng phẳng mà có nhiều gian nan, X phải đối mặt với nhiều chỉ trích liên quan đến việc lan truyền thông tin sai lệch, ngôn từ thù hận, các vụ đình chỉ tài khoản gây tranh cãi, ngoài ra các nhà quảng cáo từ lớn đến rất lớn cũng bắt đầu “dứt áo ra đi”.

Những mối liên hệ giữa X và chính trường Mỹ

Elon Musk ngày càng thể hiện rõ rệt quan điểm chính trị của mình và có mối quan hệ khá thân thiết với cựu Tổng thống Donald Trump lúc bấy giờ, thậm chí còn đóng vai trò cố vấn cho ông. Việc Musk mua lại Twitter và những thay đổi sau đó đã làm dấy lên nhiều lo ngại về khả năng nền tảng này bị lợi dụng cho các thông điệp chính trị nhất định, đặc biệt là từ phía những người ủng hộ Trump. Việc khôi phục tài khoản của Trump sau khi ông bị “cấm cửa” vì vụ bạo loạn ở Điện Capitol ngày 6/1/2021 cũng là một quyết định đáng chú ý, cho thấy sự thay đổi rõ ràng trong chính sách kiểm duyệt của Twitter/X dưới thời Musk.

Những diễn biến này đã ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của các nhà quảng cáo. Nhiều công ty đã tạm dừng hoặc rút hẳn quảng cáo trên X vì lo ngại nội dung độc hại và thông tin sai lệch có thể ảnh hưởng đến hình ảnh thương hiệu. Tuy nhiên, gần đây, khi Musk đảm nhận vai trò cố vấn cho chính quyền Trump, một số nhà phân tích dự đoán rằng doanh thu quảng cáo của X có thể tăng trở lại khi các nhãn hàng coi việc chi tiền cho nền tảng này là một "chi phí duy trì quan hệ" với một nhân vật có tầm ảnh hưởng chính trị lớn. Bản thân mình cũng nghi ngờ việc bất kỳ ai ở thời điểm khó khăn của X, khi quảng cáo bị cắt không thương tiếc, đều cho rằng quyết định của Musk cũng đầy tính điên rồ và nổi loạn, nhưng khi Musk trở thành cố vấn cho Trump thì sao? Ván cờ đảo chiều, giờ đây thân với Musk ít ra cũng có thể tìm kiếm cơ hội may mắn được cất nhắc với Trump hay chính quyền Mỹ. Tới đây thì câu hỏi đặt ra là Musk có phải đã tính trước những diễn biến này ở thời điểm thay đổi chính sách kiểm duyệt nội dung và phục hồi tài khoản Donald Trump không?

X và xAI - Tham vọng trí tuệ nhân tạo

Việc Elon Musk bán X cho xAI, công ty trí tuệ nhân tạo mà ông thành lập vào tháng 3/2023, có thể được lý giải bằng nhiều lý do chiến lược. Đầu tiên và quan trọng nhất, đây là một bước đi nhằm hợp nhất sức mạnh giữa một nền tảng truyền thông xã hội khổng lồ với tiềm năng AI tiên tiến. Musk đã nhiều lần nhấn mạnh rằng sự kết hợp giữa khả năng AI của xAI và phạm vi tiếp cận rộng lớn của X sẽ "mở ra tiềm năng to lớn". Bạn đã từng thử qua Grok đúng không? Có thể nói các kênh truyền thông không tiếc những lời có cánh dành cho Grok nhờ khả năng của nó. Grok tận dụng dữ liệu từ chính X để huấn luyện, nơi được coi là nguồn dữ liệu cực kỳ sạch và “con người”. Từ trước khi còn là Twitter, chính giới hạn nội dung của mạng xã hội này khiến cho các chia sẻ trên đó đều rất cô đọng và hầu như không hề có sự xuất hiện của AI. Trong khi Facebook hay các nền tảng khác, bạn thoải mái đăng nội dung dài lê thê, miên man cho 1 vấn đề vốn chỉ cần vài ba dòng là mô tả hết thì Twitter hoàn toàn ngược lại. Ngắn gọn, cô đọng và súc tích trong khi nội dung truyền tải hoàn toàn đầy đủ, chính điều đó làm cho Grok rất người - lợi thế mà các mô hình AI khác không thể so sánh được.

Thương vụ giữa X và xAI có thể tạo ra tác động chính liên quan tới tham vọng phát triển AGI (Artificial General Intelligence - Trí tuệ Nhân tạo Tổng quát) của xAI. AGI là một hệ thống AI có khả năng thực hiện mọi nhiệm vụ trí tuệ mà con người có thể. Và Musk tin rằng X - với lượng dữ liệu người dùng khổng lồ và liên tục cập nhật - sẽ là nguồn tài nguyên vô giá để đào tạo và phát triển AGI. Việc xAI đã sử dụng dữ liệu từ các bài đăng trên X để huấn luyện các mô hình ngôn ngữ của mình, bao gồm cả chatbot Grok, càng củng cố và chứng minh cho suy đoán này.

Bán X cho xAI cũng có cho thấy động thái tái cấu trúc tài chính thông minh của Elon Musk. Vị tỷ phú Mỹ định giá xAI ở mức 80 tỷ đô la Mỹ và X ở mức 33 tỷ đô la Mỹ (đã trừ nợ 12 tỷ USD) trong giao dịch. Dĩ nhiên bạn sẽ lật lại rằng giá trị của X không còn giữ được mức 44 tỷ USD mà Musk đã trả để mua Twitter hồi 2022 nhưng thế thì sao? Việc sáp nhập X vào một công ty AI đang có giá trị tăng trưởng cao như xAI có thể mang lại lợi ích lâu dài cho các nhà đầu tư và giúp phục hồi giá trị của chính nó. Hơn nữa, việc xAI - một công ty tư nhân - sở hữu X cũng có thể giảm bớt áp lực từ dư luận và các quy định pháp lý so với khi X là một công ty độc lập.

Musk vẫn nuôi tham vọng biến X thành một "ứng dụng vạn năng" , tích hợp mọi thứ từ mạng xã hội, thanh toán, thương mại điện tử đến các dịch vụ khác. Việc kết hợp với xAI và Grok có thể giúp X cung cấp các dịch vụ thông minh hơn, cá nhân hóa hơn và thu hút người dùng hơn. Điều này thể hiện cho tầm nhìn ứng dụng vạn năng của Musk đối với X vẫn không thay đổi.

Những ảnh hưởng về kinh tế, chính trị và trí tuệ nhân tạo

Quyết định bán X cho xAI cho thấy tầm nhìn chiến lược dài hạn và sự toan tính cực kỳ khó đoán của Elon Musk trong cuộc chơi đa lĩnh vực. Ông không chỉ đơn thuần là một doanh nhân công nghệ mà còn là một nhân vật có ảnh hưởng trong lĩnh vực chính trị. Việc tích hợp một nền tảng truyền thông xã hội lớn như X với công nghệ AI tiên tiến của xAI có thể tạo ra một công cụ mạnh mẽ, không chỉ trong lĩnh vực kinh tế mà còn trong việc định hình dư luận và thông tin trên toàn cầu. Với vai trò cố vấn cho Tổng thống Trump và việc sở hữu một nền tảng mạng xã hội lớn như X, Elon Musk đang nắm giữ một quyền lực "không hề nhỏ" trong mảng truyền thông. Việc tích hợp AI vào X có thể khuếch đại sức ảnh hưởng này, tạo ra những lo ngại về khả năng thao túng thông tin và can thiệp vào các tiến trình chính trị.

Việc định giá xAI ở mức 80 tỷ USD cho thấy sự kỳ vọng lớn từ thị trường vào tiềm năng phát triển AI của công ty. Sự trỗi dậy của xAI có thể tạo ra một "cuộc đua vũ trang" mới trong lĩnh vực AI, thúc đẩy sự đổi mới và thu hút thêm nhiều đầu tư. Thương vụ cho thấy Musk cũng có thể đang xây dựng một hệ sinh thái công nghệ khép kín, nơi các công ty của ông như Tesla (với xe tự lái và robot), SpaceX (với Starlink cung cấp kết nối internet toàn cầu), Neuralink (với giao diện não - máy tính) và giờ là xAI (với AGI tiềm năng) đều có thể hỗ trợ và bổ sung lẫn nhau. X có thể trở thành một kênh phân phối rộng lớn cho các sản phẩm và dịch vụ AI của xAI, đồng thời cung cấp dữ liệu quý giá để phát triển các mô hình AI ngày càng thông minh hơn. Nói cao xa hơn, Musk thậm chí có thể định hình lại tương lai của nhân loại với AGI.

Kết luận

Thương vụ bán X cho xAI của Elon Musk là một động thái phức tạp và đa chiều, phản ánh tầm nhìn táo bạo của vị tỷ phú Mỹ về sự hội tụ giữa truyền thông xã hội và trí tuệ nhân tạo. Mặc dù vẫn còn nhiều ẩn số về tương lai của cả 2 công ty dưới sự hợp nhất này, rõ ràng Musk đang đặt cược lớn vào tiềm năng của AGI và vai trò trung tâm của một nền tảng như X trong việc thu thập dữ liệu và phân phối các ứng dụng AI. Việc kết hợp giữa nền tảng X với hàng trăm triệu người dùng và công nghệ AI tiên tiến hứa hẹn sẽ mang lại những trải nghiệm mới mẻ hơn, thông minh hơn cho người dùng. Tuy nhiên, chính nó cũng đặt ra nhiều câu hỏi về quyền riêng tư dữ liệu, sự kiểm soát thông tin và vai trò ngày càng lớn của AI trong cuộc sống con người. Liệu đây có phải là một bước đi chiến lược mang tính đột phá, hay chỉ là một ván cược đầy rủi ro trong hành trình đầy bất ngờ của Elon Musk? Cái này chỉ chỉ có thời gian tới mới có thể trả lời được thôi...